Het heilig vormsel, ook wel bekend als het sacrament van de bevestiging, is een van de zeven sacramenten in de Katholieke Kerk. Dit sacrament markeert de voltooiing van de christelijke initiatie, die begint met de doop en wordt gevolgd door de eerste communie.
Het heilig vormsel is een ritueel waarbij de gelovige de Heilige Geest ontvangt door de handoplegging en zalving met chrisma (gewijde olie) door de bisschop. Dit sacrament versterkt de band met de Kerk en geeft de ontvanger de kracht om zijn of haar geloof actief te belijden en te leven. Net zoals de leerlingen met Pinksteren worden uitgezonden om de Blijde Boodschap te verkondigen, wordt de vormeling nu een ‘gezondene’. Met het vormsel krijgt hij of zij de kracht om in de wereld met woord en daad te getuigen van Gods liefde.
Bij het vormsel legt de bisschop (of een gedelegeerd priester) de vormeling de hand op en zalft hij diens voorhoofd met olie (chrisma). De bisschop spreekt daarbij de woorden: “Ontvang het zegel van de heilige Geest, de gave Gods”. De olie is eerder dat jaar, in de week vóór Pasen, door de bisschop is gewijd.
Het heilig vormsel symboliseert de uitstorting van de Heilige Geest, vergelijkbaar met de gebeurtenis van Pinksteren, toen de apostelen de Heilige Geest ontvingen. De zalving met chrisma staat voor de geestelijke kracht en de zending om als christen in de wereld te staan.
Voorafgaand aan het ontvangen van het heilig vormsel, ondergaan de kandidaten een periode van catechese. Deze voorbereiding helpt hen om de betekenis van het sacrament te begrijpen en zich bewust te worden van hun rol binnen de Kerk. Vaak worden er ook retraites en speciale bijeenkomsten georganiseerd om de spirituele groei te bevorderen.
Tijdens de vormselviering legt de bisschop zijn handen op de hoofden van de kandidaten en zalft hen met chrisma. Hij spreekt de woorden: “Ontvang het zegel van de Heilige Geest, de gave Gods.” Deze handeling bevestigt de gelovige in zijn of haar geloof en roept de Heilige Geest aan om hen te begeleiden in hun christelijke leven.
Net als bij de doop, spelen peetouders een belangrijke rol bij het heilig vormsel. Zij ondersteunen de kandidaten in hun geloofsreis en helpen hen om hun geloof te verdiepen en te praktiseren. De peetouders zijn vaak gekozen vanwege hun eigen sterke geloof en hun vermogen om een positief voorbeeld te zijn.
Het heilig vormsel is een diepgaand en betekenisvol sacrament binnen de Katholieke Kerk. Het versterkt de band met God en de Kerk, en geeft de gelovigen de kracht om hun geloof actief te belijden en te leven. Door de voorbereiding en de viering van het vormsel, worden de kandidaten geïnspireerd om hun christelijke roeping met toewijding en vreugde te vervullen.
Terwijl het sacrament van het doopsel de dopeling verenigt met de dood en verrijzenis (het Pasen) van Christus, wordt de kandidaat met het sacrament van het vormsel versterkt met de gave van Pinksteren, de heilige Geest. Het vormsel voltooit dus het doopsel en schenkt de gave van de heilige Geest.
In het vormsel ontvangen de vormelingen de zeven gaven van de Geest om hun verantwoordelijkheid in de gemeenschap voluit op te nemen. Zoals de Geest van Pinksteren de apostelen uit hun bovenzaal haalde en hen op weg zette “tot aan de uiteinden van de aarde” om te getuigen van Jezus Christus, zo ontvangen vormelingen diezelfde Geest om “waarachtige getuigen van Christus te worden en door hun werk en hun woord het geloof te verspreiden en te verdedigen”. Ze worden uitgedaagd om volwassen christenen te worden.
Reeds bij het doopsel wordt de gedoopte verbonden met Jezus Christus, maar in het vormsel wordt deze band versterkt, verdiept en ontplooid. In de doop hebben we al alles gekregen zoals een kind bij zijn geboorte: verstand, wil, hart, verbeelding. Er ontbreekt niets, maar alles sluimert en moet zich nog ontwikkelen. Geleidelijk aan ontwaakt dit alles en leert het kind denken, willen, voelen en verbeelden. Zo is de gedoopte al geheel christen, maar het vormsel brengt de volwassenheid.
De voorbereiding op het Vormsel (voor de kinderen van groep 7 en/of 8) gebeurt in de school – afhankelijk van de parochie tijdens of na de schooltijd. Voor de katholieke kinderen van de openbare en de protestants-christelijke school kan de voorbereiding ook plaatsvinden in het parochiehuis. De pastoor geeft de catecheselessen. De Vormselviering vindt in de regel plaats in de kerk van de parochie waar de school gevestigd is. De datum verschilt van parochie tot parochie.
Inschrijving kandidaat vormelingen
Willen jullie graag dat jullie meisje of jongen volgend jaar gevormd wordt? Dan moet jullie kind daarvoor ingeschreven worden. Het is dus niet omdat hij of zij nu 11 of 12 jaar geworden is, of op school in groep 7 of 8 zit, dat het vormsel jaar een automatisch gebeuren of een vanzelfsprekend feest is.
Het vormsel is “geen verplichting”, maar wel een vrije keuze! Wij doen daarom graag een beroep op jullie verantwoordelijkheid. Deze tekst kan jullie alvast helpen om een beslissing te nemen waar jullie helemaal achter staan.
1.Waarom kiezen voor vormselcatechese?
Wanneer jullie meisje of jongen gedoopt werd, hebben jullie daarmee de wens uitgedrukt dat zij of hij zou opgroeien in het spoor van Jezus. Nu komen jullie voor een nieuwe keuze te staan: willen wij samen verder groeien in geloof en ontdekken wat Jezus’ boodschap vandaag voor ons kan betekenen? Het is hierbij heel belangrijk dat jullie meisje of jongen ook ‘zelf’ en ‘mee’ kiest voor de vormsel-catechese.
2.Wat betekent het vormsel eigenlijk?
De vormselviering bevestigt dat God jullie kind graag ziet. Gods geest en inspiratie maakt mensen sterk om mee te bouwen aan een wereld naar Zijn hart: een wereld van liefde, vrede en gerechtigheid voor alle mensen. Jullie kind wordt op die dag bevestigd in zijn of haar keuze om te behoren tot de vriendengroep van Jezus, de kerkgemeenschap. Het vormsel is dus geen eindpunt, maar een nieuw begin.
3.Financiële bijdrage ouders:
De parochie vraagt aan de ouders van de vormelingen een bijdrage van € 50,- voor de tijd die de parochiepriesters besteden aan de voorbereiding van het Vormsel.